مقاله

جرج بست ؛ استعداد غیرقابل توقفی که فوتبال بریتانیا را از نو ساخت

برای جرج بست که متولد قسمت شرقی شهر بلفاست که شکل و شمایلی کارگرنشین دارد بود، آشنایی و حضورش در دنیای فوتبال اتفاقی غیرمنتظره نبود.

نگاهی به دوران ورزشی جرج بست

وقتی که به عکس‌های جرج در دوران کودکی‌اش نگاه می‌کنید همواره او را در حال بازی با یک توپ مشاهده می‌کنید و می‌تواند انتظار تبدیل شدنش به ستاره‌ای بزرگ در دنیای فوتبال را داشته باشید. هرچند که او به دلیل ضعف جسمانی که داشت در ۱۴ سالگی از باشگاه محلی گلنتوران اخراج شد؛ این باشگاه به دلیل “کوچک و سبک بودن” جرج را اخراج کرده بود. با این حال، طولی نکشید که سرانجام استعداد فوق العاده بست دیده شد و مدیر استعدادیابی باشگاه منچستریونایتد یعنی باب بیشوپ، که از پتانسیل بالای این بازیکن به وجد آمده بود طی تلگرامی به سرمربی تیم یعنی مت بازبی نوشت:

فکر می‌کنم که یک نابغه را برایت پیدا کردم.

جرج بست

دو سال بعد، جرج بست ۱۷ ساله برای نخستین بار در اولدترافورد پیراهن قرمز رنگ منچستریونایتد را به تن کرد و خیلی زود راه ستاره شدن را در پیش گرفت. او که اهل ایرلند شمالی بود خیلی زود خودش را با شرایط موجود در یونایتد تطبیق داد و با سرعت، مهارت و حرکات مستقیم تهاجمی که انجام می‌داد، علاوه بر اینکه توسط هواداران خودی تشویق می‌شد، گاهاً هواداران تیم‌های مقابل هم بابت حرکات تماشایی‌ بست، از او قدردانی می‌کردند. او خیلی زود خودش را به عنوان مهاجمی که با دریبل‌هایش بازیکنان حریف را سردرگم می‌کند در تیم جا انداخت و با توجه به مهارت‌های طبیعی‌، دو پا بودن و قدرت بالایی که در فریب دادن رقبایش داشت نه تنها مدافعان حریف را پشت سر می‌گذاشت، بلکه موفق به گلزنی هم می‌شد. به گفته منابع نزدیک به سر مت بازبی، او بعد از اینکه بعد از فاجعه هوایی ۱۹۵۸ مونیخ با تیم طلایی منچستریونایتد به افتخاری در اروپا نرسید در تلاش بود تا با بازیکنان جدیدش به قهرمانی اروپا برسد. بازبی تمریناتش را به شدت و بی‌رحمانه پیگیری می‌کرد و از بازیکنانش می‌خواست تا در مقابل رقبای داخلی و خارجی‌، بهترین خودشان را به نمایش بگذارند.

لحظه سرنوشت‌ساز جرج بست در پیراهن منچستریونایتد در مرحله یک چهارم نهایی جام باشگاه‌‌های اروپا و در استادیوم دالوژ که ورزشگاه خانگی باشگاه بنفیکا محسوب می‌شد، از راه رسید. جایی که او در جریان پیروزی ۵-۱ شیاطین سرخ برابر یاران اوزه بیو، دو بار برای تیمش گلزنی کرد. رسانه‌های پرتغالی بعد از پایان بازی از او به عنوان “O Qinto Beatle” یاد کردند که در انگلیسی به معنای “The Fifth Beatle” (اشاره به گروه موسیقی بریتانیایی بیتل‌ها دارد) می‌باشد و بعداً به طور گسترده مورد استفاده رسانه‌های انگلیسی قرار گرفت. ترکیبی از استعداد و زیبایی در این جوان ۱۹ ساله موجب شباهت او به ستارگان موسیقی پاپ که از جذابیت زیادی بهره‌مند بودند، می‌شد.

جرج بست

دو سال بعد، وقتی که به نظر می‌رسید روند رو به رشد بست برای تبدیل شدن به ستاره‌ای جهانی توقف ناپذیر است، سرانجام رویای مت بازبی برای قهرمانی در جام باشگاه‌های اروپا با پیروزی تیمش برابر غول فوتبال پرتغال در فینال ویمبلی به حقیقت بدل شد. ده سال بعد از سانحه هوایی مونیخ، یونایتد بالاخره به قهرمانی اروپا رسیده بود و نقش مهاجم ایرلند شمالیایی آن‌ها در این قهرمانی بسیار بالا بود؛ در حالی که رقابت سخت و پرتنش دو تیم در ۹۰ دقیقه با تساوی ۱-۱ خاتمه یافت، جرج بست با گلزنی‌ در وقت‌های اضافه، پیشگام پیروزی ۴-۱ یونایتد در پایان ۱۲۰ دقیقه شد تا شیاطین سرخ به اولین تیم انگلیسی‌ای تبدیل شوند که در اروپا به قهرمانی می‌رسند. یک سال بعد، پسر بلفاستی با شکست دادن هم‌تیمی‌اش بابی چارلتون برنده جایزه توپ طلا شد. بست در حالی‌که تنها ۲۲ سال سن داشت، به یک قهرمانی در لیگ و یک قهرمانی در جام باشگاه‌های اروپا رسیده بود و علاوه بر آن برنده بزرگ‌ترین جایزه فردی‌ای شده بود که یک فوتبالیست می‌تواند به دست آورد. صعود و سقوطی که از او در آینده دیدیم، چشمگیر و غیرقابل باور بود.

بازنشستگی مت بازبی نوید دوران سخت و طاقت فرسایی را برای منچستریونایتد می‌داد (هرچند که چند دهه بعد یک مرد اسکاتلندی دیگر به نام سر الکس فرگوسن هدایت یونایتد را به عهده گرفت) و در پی آن دوران سقوط جرج بست هم از راه رسید. گرچه لحظات پرافتخار و فوق العاده‌ای برای جرج بست از راه رسید (مانند به ثمر رساندن شش گل برابر نورثهمپتون در جام حذفی) اما آن‌ها روز به روز کمتر می‌شدند. ستاره شیاطین سرخ در تلاش بود تا از زیر فشاری که رسانه‌های انگلیسی به او وارد می‌کردند خارج شود اما خیلی زود به سمت و سوی حواشی خارج از مستطیل سبز سوق داده شد و به الکل روی آورد. الکلی شدن بست، علاوه بر ضعف‌هایش در زمین از نظر اخلاقی هم به او ضربه زد؛ جرج بعد از غیبت در تمرینات تیم دو هفته از سوی باشگاه تعلیق شد و با تکرار مکرر این کارش چند بار دیگر از سوی باشگاه مجازات شد.

جرج بست

با این حال بست نتوانست دوران باشکوه باشگاهی‌اش را در رده ملی هم تکرار کند و در پیراهن تیم ملی ایرلند شمالی تنها ۹ بار گلزنی کرد. به یادماندنی ترین لحظه بست در پیراهن تیم ملی کشورش در یک بازی غیررسمی به وقوع پیوست، جایی که او با تصمیم گیری سریعش موجب دست پاچه شدن دروازه بان افسانه‌ای تیم ملی انگلیس یعنی گوردون بنکس در ویندسور پارک شد. در حالی‌که پیش‌بینی می‌شد بنکس توپ را روی زمین به مدافع تیمش پاس می‌دهد اما تصمیم گرفت تا بازی را روی هوا شروع کند؛ این اقدام او موجب برخورد توپ به جرج بست شد و بست هم در ادامه با ضربه سرش دروازه این گلر افسانه‌ای را باز کرد اما داور مسابقه خطای بست را گرفت و این گل را مردود اعلام کرد. جرج بست در مجموع ۳۷ بار پیراهن تیم ملی کشورش را به تن کرد. چهار گل ملی بست در برابر قبرس به ثمر رسید و این در حالی بود که او در کنار گلزنی برابر آلبانی، سوئیس و ترکیه، برابر هر دو تیم ملی انگلیس و اسکاتلند هم موفق به گلزنی شده بود. گرچه او در جام های جهانی افسانه‌ای دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۸۰ ایرلند شمالی بازی نکرد اما حضورش در میدان کافی بود تا در هر بازی ویندسور پارک مملو از تماشاگر شود.

بست در سن ۲۷ سالگی و بعد از دو قهرمانی در لیگ دسته اول انگلیس، دو قهرمانی در چریتی شیلد و قهرمانی در جام باشگاه‌های اروپای ۱۹۶۸، منچستریونایتد را ترک کرد و سپس در ۱۶ باشگاه دیگر در کشورهایی چون آمریکا، استرالیا و هنگ کنگ بازی کرد؛ در این بین می‌توان به تیم‌هایی چون لس آنجلس آزتکس، فولام، هیبرنیان، سن خوزه ارسکوئیک، هنگ کنگ رنجرز، بورنموث و بریزبن لاینز بازی کرد و با این وجود هرگز تاثیر و درخشش‌های سال‌های آغازین فوتبالش را تکرار نکرد. با این حال او به فعالیت‌های پر سر و صدا و حاشیه‌ دارش در خارج از زمین فوتبال ادامه داد. مرگ بست در سال ۲۰۰۵، منعکس کننده زندگی و دوران درخشان فوتبالش بود؛ یک نابغه و نمادی که برخلاف تمام پیش‌بینی‌ها عمل کرد و با این حال زیر بار سنگین فشارهایی که روی دوش داشت، دوام نیاورد.

جرج بست پله

برچسب ها

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن