۷ خاستگاه بازیهای کازینویی مدرن
انسانها از زمان ثبت تاریخ بازیهای مبتنی بر شانس را انجام میدهند. بسیاری از شیوههای شرطبندی امروز ما ریشه در تاریخ باستان و حتی ماقبل تاریخ دارند. بسیاری از ابزارهایی که در شرطبندی استفاده میکنیم از قبیل تاس و کارتهای بازی، در ابتدا شکل متفاوتی داشتهاند. بیشتر بازیهایی که امروز داریم با نامهای مختلف و قوانین متفاوتی آغاز شدهاند.
این مطلب به خاستگاه بازیهای شرطبندی و ابزارهای مربوطه میپردازد به عنوان مثال تاسها در ابتدا از استخوان حیوانات ساخته شده و برای پیش بینی آینده استفاده میشدند. منشا کارتهای بازی جنجالیتر است و اولین کازینو تا به امروز به بقای خود ادامه است.
۷ خاستگاه بازیهای کازینویی مدرن
۱- آستراگالومنسی (تاس)
تاسها وسیلهای هستند که از ابتدای ثبت تاریخ در شرطبندی استفاده میشوند. مانند اکثر موارد موجود در دنیای مدرن، منشأ تاسها ممکن است برای بیشتر افراد غیر قابل تشخیص باشد. محققان معتقدند تاس به عنوان نوعی ابزار پیشگویی با نام آستروگالومنسی یا آستروجیرامنسی استفاده میشده است.
این تاسها در ابتدا از ناخن یا استخوانهای کوچک حیوانات ساخته میشدند. استخوانها یا مانند تاسهای مدرن امروزی ریخته میشدند یا به طور تصادفی از درون یک کیسه برداشته شده و سپس توسط فردی که تاس را بر میداشت تعبیر میشدند. قدمت اولین آستراگالی کشف شده به بیش از ۸۰۰۰ سال قبل بر میگردد و در مکانهای باستانی در سرتاسر جهان یافت شده است.
اگرچه استخوانها رایجترین ماده اولیه ساخت تاس بودند اما از هسته میوه، صدف و سنگریزه نیز برای ساخت تاس استفاده میشده است. در طول قرنها اعداد، حروف و نمادها به تاسها اضافه شدند. به طور خاص، نقطههایی که «پیپ» خوانده میشدند و به جای اعداد مورد استفاده قرار میگرفتند در خرابههای تمدن بین النهرین کشف شدهاند.
آستراگالی به دلیل شکل استخوانها در ابتدا دارای دو وجه گرد و چهار وجه مسطح بود. این تاسها به تاسهای هرمی شکل، تاسهای مکعبی شکل و در نهایت تاسهای ۲۰ ضلعی دراگون تبدیل شدهاند. اما تکامل تاس در این مقطع متوقف نشده است. اشکال مدرنتر شامل چند ضلعیهای نامتقارن ۱۰۰ وجهی، تاسهای بشکهای (استوانهای با سطوح مسطح) و تاسهای چند وجهی دارای حروف مدرن تا سمبلهای طالع بینی هستند.
۲- ایل ریدوتو (اولین کازینو) IL Ridotto
اگرچه خانههای قمار از زمان ثبت تاریخ وجود داشتهاند اما ایل رودوتو این تفاوت را دارد که اولین کازینوی بازرگانی غربی است. این مکان به واسطه تلاش دولتهای ونیزی برای سرکوب باشگاههای قمار غیرقانونی ساخته شد. ایل ریدوتو (به معنی اتاق خصوصی) در سال ۱۶۳۸ ایجاد و به روی عموم بازگشایی شد. این کازینو در پالاتزو داندولو Palazzo Dandolo ونیز واقع شده و امروزه به عنوان هتلی پنج ستاره به فعالیت خود ادامه میدهد.
ایل ریدوتو ساخته شورای بزرگ ونیز بود که آن را نه تنها اولین کازینو مدرن بلکه اولین خانه قمار دولتی در اروپا نیز ساخته است. شرطبندی خیابانی در ونیز آن زمان رایج بود، بنابراین ریدوتو برای تنظیم عادات شرطبندی شهروندان متعهد ایجاد شد. ورود به کازینو برای هر کسی که نمیتوانست شرطهای سنگین را برآورده ساخته و عرف پوشش را رعایت کند، ممنوع شده بود. این قوانین به طور موثری مانع از حضور اقشار معمول جامعه در کازینو میشد و آن را مختص طبقه ثروتمند کرده بود.
دو بازی محبوب در ایل رودوتو بیریبی biribi و باستا basetta بود. بیریبی مانند یک لاتاری مدرن عمل میکرد که در آن بازیکنان اعداد را انتخاب میکردند و بر طبق قرعه کشی برنده میشدند. باستا شبیه بسیاری از بازیهای مدرن کارتی امروزی بود و بعداً فارو نامیده Faro شد. بانکرهای کازینو قسمتی از شرط بازیکنان را که از قشر مرفه بودند گرفته و بدین شکل برای ریدوتو درآمد ایجاد میکردند. این کازینو در سال ۱۷۷۴ به دستور قانونگذاران محلی بسته شد.
۳- پای گو (دمینو) Pai Gow
پای گو یک بازی باستانی چینی است که منشأ آن سلسله سونگ (۹۶۰-۱۲۷۹) است. این بازی با کاشیهای شماره دار که به طور سنتی از استخوان یا عاج ساخته شده بودند انجام میشد. اعتقاد بر این است که این کاشیها توسط مبلغین ایتالیایی از چین به ایتالیا آورده شده و در آنجا با مجموعههای دومینویی که امروزه میشناسیم سازگار شدهاند.
یک مجموعه دومینو پای گو دارای ۳۲ دومینو است که متفاوت از مجموعه دومینو ۲۸تایی غربی هستند. آنها سیاه و سفید با پیپهای (نقاط) سفید و قرمز هستند. هر کاشی به مجموعهای از پیپهای مختلف از عدد ۱ تا ۶ تقسیم میشود. کاشیهای پای گو دارای دو خال نظامی و غیرنظامی هستند. در ابتدا بازی تم نظامی داشت. هر کاشی غیر نظامی بر اساس نام چینی خود دارای رتبهای است در حالی که هر کاشی نظامی ارزش خود را از تعداد پیپها دریافت میکند.
دومینوهای چینی بسته به منطقهای که در آن پیدا شدهاند دارای اسامی مختلفی هستند که گوات پای «gwat pai» به معنی کاشی استخوانی است. قدیمیترین مجموعه کاشیهای پای گو مربوط به قرن دوازدهم است. مانند دومینوهای مدرن غربی از دومینوهای چینی میتوان برای انجام انواع بازیها از جمله پای گو، تی ین گو tien gow و گوپای gǔpái (به معنای کاشی استخوانی) استفاده کرد.
۴- پوکر (آس ناس)
آس ناس یک بازی کارتی قرن هفدهمی بود که در پرشیا یا ایران کنونی بازی میشد و سپس به تمام دنیا راه یافت. این بازی به طور گستردهای به عنوان جد پوکر امروزی در نظر گرفته میشود اگرچه شبهاتی نیز در این زمینه وجود دارد. برخی از محققان استدلال میکنند که بازی آس ناس همزمان با محبوبیت پوکر در اوایل دهه ۱۸۰۰ آمریکا است. این امر نشان میدهد که بازیها ممکن است به طور مستقل توسعه یافته باشند.
یک دست ورق آس ناس بسته به نوع بازی از ۲۰ یا ۲۵ کارت تشکیل شده است. برخلاف کارتهای بازی مدرن کارتهای آس ناس فقط ۴ یا ۵ طرح دارند.
به عنوان مثال یک دست کارت ۲۵تایی از ۵ کارت آس و ۵ کارت عکس تشکیل شده است. کارتهای عکس معمولاً شامل شاه، بانو و سرباز با ارزش نزولی تشکیل میشوند. آسها عموماً شیرها و حیوانات دیگری را نشان میدهند که در حال نبرد با اجرام آسمانی هستند.
گذشته از کلمه «آس» که به بالاترین کارت (ACE) اشاره دارد آس ناس در گیم پلی بازی بشدت شبیه به پوکر مدرن است. هر بازیکن ۵ کارت دریافت میکند و فرصتی برای جا رفتن، شرطبندی و افزایش شرط داده میشود. ۳ کارت مشابه و یک جفت بالاترین دست محسوب میشود. این بازی اجازه تشکیل فلاش یا هر گونه توالی را نمیدهد زیرا هیچ شماره یا خالی وجود ندارد.
در آس ناس فقط یک دست توزیع میشود و بازیکنان گزینههایی برای بلوف زدن یا «توپ زدن» دارند. پس از اینکه همۀ بازیکنان شرط بسته یا فولد کردند، کارتها رو شده و برنده پات را دریافت میکند. وقتی دو بازیکن دستی مشابه دارند کارتهای دیگر، تساوی را میشکنند.
۵- قراردادهای شانسی (قمار و سرمایه گذاری)
یک قرارداد فی البداهه یا شانسی اصطلاحی است که برای یک رویداد نامشخص که تعهدی را تعیین میکند به کار میرود و تعهد را تعیین میکند. هر نوع شرطبندی یک قرارداد شانسی تلقی میشود. در شرطبندی، نتیجه یک رویداد نامشخص (یک بازی یا مسابقه) تعهد (پرداخت) را برای گیرنده تعیین میکند.
در گذشته قواعد حاکم بر شرطبندی با قوانینی در رابطه با بیمه، پرداخت سالانه و سرمایه گذاری دسته بندی میشدند. قرارداد شانسی توافقی بین دو طرف روی نتایج نامشخص بود. یک طرف پرداخت میکند و طرف دیگر دریافت میکند. ویژگیهای سرمایه گذاری که میتواند به عنوان قراردادهای شانسی در نظر گرفته شود شامل قراردادهای اختیار معامله و مشتقات آن است. این امر معنای جدیدی به عبارت «قمار در بازار بورس» میبخشد.
۶- پاکاپو (کنو)
ریشه بازی مدرن کنو یک بازی باستانی چینی به نام پاکاپو pakapoo در گویش غربیها و بیژ پیائو baige piao در زبان چینی است. افسانههای پیرامون این بازی و ارتباط آن با تاریخ چین حول بخت آزماییهایی میچرخد که سلسله هان در قرن دوم پیش از میلاد برای تأمین مالی هزینههای نظامی برگزار میکرده است. نام baige piao به معنی «بلیط کبوتر سفید» است که به عمل ارسال نتایج بخت آزمایی به مناطق روستایی از طریق کبوتر نامه بر اشاره دارد.
این بازی در ابتدا از ۸۰ کاراکتر یافت شده در متن چینی هزار کاراکتری کلاسیک استفاده کرده است. هر بازیکن دارای یک برگه با تمام حروف است و تعداد مشخصی از آنها را علامت گذاری میکند. این برگهها با برگه دیلر اصلی مقایسه میشود و بازیکنی که ورق او بیش از سایرین به برگه دیلر نزدیک باشد برنده است. بازیهای مدرن به بازیکنان این امکان را میدهد تا بسته به میزان اعداد تطبیق داده شده حداکثر ۲۰ عدد را انتخاب کنند.
بازی پاکاپو در قرن نوزدهم توسط مهاجران چینی به ایالات متحده آمریکا آورده شد و تبدیل به بازی کنو شد. اولین استفاده شناخته شده از کلمه کنو برای توصیف این بازی در هوستون سال ۱۸۶۶ یافت شده است.
۷- ترنت اون و وینگت اون (بلک جک)
در بازی فرانسوی ترنت اون (به معنای ۳۱) بازیکنان سعی میکنند دستی به ارزش ۳۱ درست کنند. اعتقاد بر این است که این عدد به مرور زمان به ۲۱ (وینگ اون) کاهش یافته تا سرعت بازی افزایش یابد.
اولین اشاره به بازی ۳۱ فرانسوی در سال ۱۴۶۴ بوده است. ۲۱ فرانسوی در قرن ۱۹ میلادی در اروپا و آمریكا گسترش یافت. نام مدرن بلک جک از خانههای شرطبندی اولیه در ایالات متحده آمده است که پاداشی را به دارنده دستی شامل آس پیک و بلک جک میداده است. امروزه این اصطلاح به هر دستی معادل ۲۱ اشاره دارد.
۲۱ فرانسوی با یک دست کارت بازی فرانسوی که با یک دست ورق استاندارد ۵۲ کارته متفاوت است بازی میشده است. یک دست ورق اصلی فرانسوی حاوی ۳۲ کارت است که ۱ نشان دهنده آس بوده و شمارههای ۲ تا ۶ حذف شدهاند. این کارتها امروزه هم فروخته میشوند در حالیکه دارای خالهای کارتهای مدرن هستند.
خلاصه
خاستگاه بازیهای کازینویی مدرن سرشار از حقایق جالب بوده و ریشه در فرهنگ عامه دارد. اغلب نسخههای قبلی از بازیها با قوانین مختلف و تحت نامهای مختلف وجود داشتهاند. در دنیای مدرن میبینیم که کازینوها و بازیکنان در حال ایجاد تنوع در بازیها هستند که میتواند استاندارد جدیدی برای نسلهای آینده باشد. اصطلاحات شرطبندی نیز طی قرنها تکامل یافته و معانی جدیدی را به کلمات قدیمی داده است.
این فهرست از بازیهای شرطبندی اولیه به هیچ وجه کامل نیست. شرطبندی مانند بسیاری دیگر از فعالیتهای بشری ریشه باستانی دارد. بازیهای زیادی در طول تاریخ از دست رفتهاند. ثروتهای بسیاری خلق شده و از دست رفته است. دفعه بعد که با یک قرارداد آزمایشی درگیر شوید، میدانید که در یکی از قدیمیترین اشکال سرگرمی انسانی شرکت میکنید: فعالیت شرطبندی.