تاریخچه جام جهانی بسکتبال ؛ جام جهانی ۱۹۵۴؛ شروع قهرمانی‌های آمریکا
در سال ۱۹۵۴، جام جهانی بسکتبال به ایستگاه دوم خود رسید. این بار هم میزبانی به کشوری از قاره آمریکا و بخش آمریکای جنوبی رسیده بود. شهر ریودوژانیرو در کشور برزیل! در این میان شباهت دیگری نیز با جام جهانی ۱۹۵۰ آرژانتین وجود داشت؛ همه بازی‌ها در یک ورزشگاه برگزار می‌شد.
تاریخچه جام جهانی بسکتبال ۱۹۵۴
ورزشگاه جیناسیودوماراکانازینهو از ۲۳ اکتبر تا ۵ نوامبر ۱۹۵۴ از تیمهای حاضر در جام جهانی بسکتبال پذیرایی می‌کرد. تعداد تیمهای حاضر در جام از عدد ۱۰ به ۱۲ تیم افزایش یافته بود. آمریکا و اروگوئه به عنوان تیمهای اول و سوم المپیک تابستانی ۱۹۵۲ فنلاند در جام جهانی حاضر شده بودند اما اتحاد جماهیر شوروی علیرغم دومی در المپیک در ریودوژانیرو حاضر نشد. برزیل، شیلی، پرو، پاراگوئه و کانادا دیگر تیمهای قاره آمریکا بودند تا این قاره به تنهایی بیش از نیمی از سهمیه این جام را با ۷ سهمیه به خود اختصاص دهد. فرانسه و یوسگلاوی ۲ سهمیه اروپا بودند و فیلیپین، تایوان و رژیم صهیونیستی (که آن زمان آسیایی بود) ۳ سهمیه آسیا را تشکیل می‌دادند. قاره آسیا برای اولین بار در همین جام وارد کورس رقابت‌ها شد. تیمهای حاضر به ۴ گروه ۳ تیمه تقسیم شدند.
گروه A: برزیل، پاراگوئه و فیلیپین
گروه B: کانادا، پرو و ایالات متحده آمریکا
گروه C: فرانسه، اروگوئه و یوگسلاوی
گروه D: شیلی، تایوان و رژیم صهیونیستی
در پایان تیمهای برزیل و فیلیپین از گروه A، آمریکا و کانادا از گروه B، اروگوئه و فرانسه از گروه C و تایوان و رژیم صهیونیستی از گروه C به دور بعدی مسابقات راه یافتند. در این مرحله برزیل بهترین عملکرد را داشت و سنگین ترین شکست مرحله گروهی را با نتیجه ۹۹ بر ۶۲ بر فیلیپین تحمیل کرد. نکته جالب در این مرحله این بود که هر ۳ تیم آسیایی توانستند جواز حضور در مرحله پایانی را بدست آورند. تیمهای پاراگوئه، شیلی، یوگسلاوی و پرو نیز به مرحله کلاسبندی رفتند و در پایان این مرحله به ترتیب تیمهای پاراگوئه، شیلی، یوگسلاوی و پرو به ترتیب در مکان‌های نهم تا دوازدهم ایستادند. ضعیف‌ترین عملکرد جام را پرو با ۵ باخت پیاپی از خود نشان داد. در مرحله فینال تیم ملی ایالات متحده آمریکا با ۷ پیروزی پیاپی قهرمان جام جهانی ۱۹۵۴ شد. پس از آمریکا به ترتیب تیمهای برزیل، فیلیپین، فرانسه، چین تایپه، اروگوئه، کانادا و رژیم صهیونیستی در رتبه‌های دوم تا هشتم قرار گرفتند. حساس‌ترین رقابت این مرحله را آمریکا و برزیل انجام دادند. در درون سالن بسکتبال جیناسیودوماراکانازینهو ۳۵۰۰۰ نفر منتظر تماشای این بازی بودند. در نیمه اول آمریکا با نتیجه ۳۵ بر ۱۹ از حریف خود پیش افتاد و در پایان با نتیجه ۶۲ بر ۴۱ پیروزی قاطعانه را برای کسب عنوان قهرمانی بدست آورد. زمان بندی مسابقات به صورتی بود که ایالات متحده آمریکا نتوانست با تیم اصلی وارد رقابت‌ها شود و هیچ یک از نفرات تیم قهرمان المپیک تابستانی ۱۹۵۲ در این تیم حضور نداشتند. به جای آن یک تیم باشگاهی به نام پیوریا کترپیلارز را به رهبری سرمربی همین تیم، وارن وامبل راهی جام جهانی بسکتبال کرد. کربی مینتر، جو استراتون و اد سولومون نفرات شاخص این تیم بودند. کربی منیتر از آمریکا ارزشمندترین بازیکن جام جهانی ۱۹۵۴ شناخته شد و عنوان MVP را از آن خود کرد و آمریکایی‌ها تا همین امروز نیز روز ۴ ژانویه را به نام «روز کربی مینتر» نامگذاری کردند. مینتر چهره شاخصی در سطح باشگاهی آمریکا نبود و نتوانست عنوان قابل توجهی در تیم باشگاهی‌اش بدست آورد. دیگر آل استارهای جام عبارت بودند از: «کارلوس لویزاگا (فیلیپین)، اسکار موگلیا (اوروگوئه)، زنی دی آزودو و ولامیر مارکس (برزیل).»
فیلیپین موفقیتش در این جام را مدیون کارلوس لویزاگا بود. سنتر ۲۴ سالهای که توانست میانگین امتیاز ۱۶.۴ ددر هر بازی را بدست بیاورد. لویزاگا علاوه بر این مدال برنز، ۴ مدال طلای بازی‌های آسیایی ۱۹۵۱، ۱۹۵۴، ۱۹۵۸ و ۱۹۶۲ را به همراه تیم ملی فیلیپین در کارنامه خود داشت و در مسابقات جام ملت‌های بسکتبال آسیا نیز در سالهای ۱۹۶۰ و ۱۹۶۳ با تیم خود قهرمان شد. نکته جالب این جام حضور تقریباً موفق ۳ تیم آسیایی در آن بود. فیلیپین با کسب رده سوم نشان داد که در سالهای بعدی حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. اسکار موگلیا از اروگوئه، امتیازآورترین بازیکن این دوره از مسابقات بود. وی میانگین امتیاز ۱۸.۷ را در هر بازی به خود اختصاص داد. وی در تیم باشگاهی کلاب اتلتیکو ولکام اروگوئه بازی می‌کرد و توانست ۵ عنوان قهرمانی فدرال این کشور را بدست آورد و ۸ فصل نیز امتیازآورترین بازیکن مسابقات شد. موگلیا به همراه تیم ملی اروگوئه در المپیک ۱۹۵۶ ملبورن سوم شد و باز هم عنون امتیازآورترین بازیکن را از آن خود کرد. وی ۲ مدال طلا و ۱ مدال نقره جام ملت‌های آمریکای جنوبی را نیز در کارنامه دارد. زنی دی آزودو از برزیل ملقب به آلگودائو متخصص کسب مدال با تیم ملی کشورش بود و اطلاعات چندانی راجه به فعالیت باشگاهی او وجود ندارد. آزودو به همراه تیم ملی برزیل در در المپیک تابستانی ۱۹۴۸ و ۱۹۵۰ مدال برنز را بدست آورد و علاوه بر کسب مقام نایب قهرمانی در این جام جهانی در جام جهانی ۱۹۵۹ به همراه تیم خود قهرمان شد. آزودو همچنین به همراه این تیم در مسابقات پن آمریکن سالهای ۱۹۵۱، ۱۹۵۵ و ۱۹۵۹ مدال برنز را بدست آورد.
شاخص‌ترین چهره آل استار جام جهانی ۱۹۵۴ ولادمیر مارکس برزیلی است. وی ۱۴ مدال رنگارنگ ملی را در کارنامه خود دارد. دو مدال برنز المپیک تابستانی ۱۹۶۰ و ۱۹۶۴، ۲ مدال طلا و ۲ مدال نقره جام جهانی بسکتبال، ۱ مدال نقره و ۲ مدال برنز مسابقات پن آمریکن و ۴ مدال طلا و ۱ مدال برنز جام ملت‌های آمریکای جنوبی را به همراه تیم ملی برزیل بدست آورده است. ولادمیر مارکس از جانب فیبا در فهرست ۵۰ بکستبالیست برتر تاریخ قرار گرفت و در جام جهانی ۱۹۶۳ عنوان MVP را از آن خود کرد. وی در سال ۱۹۶۱ بهترین ورزشکار آمریکای جنوبی شناخته شد و با تیمهای باشگاهی‌اش ۳ بار قهرمانی لیگ برزیل و ۲ بار قهرمانی در جام باشگاه‌های آمریکای جنوبی را تجربه کرد. مارکس همچنان در قید حیات است.اگر بخواهیم ترین‌های این جام را بررسی کنیم همانطور که سابقاً گفته شد اسکار موگپلیا با ۱۸.۷ امتیاز در هر بازی امتیازآورترین بازیکن از لحاظ معدل امتیازگیری جام شد. تیم ملی آمریکا با ۹ پیروزی متوالی از ابتدای جام تا انتهای آن رکورد پیروزی و بدون باخت بودن این جام را به نام خود ثبت کرد. بهترین پیروزهای جام نیز متعلق به آمریکا است که به ترتیب مقابل تایوان و رژیم صهیونیستی با نتایج ۷۲ بر ۲۸ و ۷۴ بر ۳۰ به برتری رسید تا اختلاف امتیاز ۴۴ امتیازی را ایجاد کند!
